تاریخچه و شکل گیری صنعت چینی در ایران و سیر تحولات آن

سابقه ظروف سفالینه و آبگینه در ایران به حدود 7 هزار سال و ظروف چینی در کشور چین که زادگاه ظروف چینی است به چندین هـزار سال قبل می رسد کـه نمونه های آن در موزه ها و مراکـز علمی جهان موجود می باشد.
از میزان تولید جهانی ظروف چینی به ویژه کشور چین اعداد و ارقام دقیقی در دسترس نمی باشد اما به صورت تخمین بین 1 تا 5/1 میلیون تن در سال برآورد می شود که حدود 80% آن متعلق به کشور چین است و به نظر می رسد دومین کشور تولیدکننده این صنعت ایران می باشد که حدود 5% تولید جهانی را در اختیار دارد و حدود 15% بقیه متعلق به سایر کشورها می‌باشد. با کیفیت ترین ظروف چینی در کشورهای آلمان (با سابقه حدود 300 سال)، انگلستان، فرانسه و در آسیا در کشور ژاپن تولید می شود. کشوری مانند آلمان در دهه 1980 با تولید سالانه 100 هزار تن چینی جزو قوی ترین کشورها بود که به دلیل رقابت کشور چین، میزان تولید آن در حال حاضر به کمتر از 20 هزار تن رسیده است.
قدمت صنعت جدید چینی در ایران به حدود 35 سال قبل می رسد و در این مدت این صنعت رشدی برابر با 1500 درصد داشته است، در سال های قبل از انقلاب تعداد 3 واحد چینی سازی در استان گیلان و قزوین وجود داشت که این تعداد امروزه به 24 واحد بزرگ رسیده ولی متأسفانه به خاطر مشکلات اقتصادی و رقابت غیرمنصفانه ظروف مشابه (یک بار مصرف، ملامین و ظروف شیشه‌ای که از نظر بهداشت جهانی به مصرف کننده نیز توصیه نمی شود) و عدم سودآوری، بیش از 10 واحد به تعطیلی کشیده شده است.
ضمناً اولین واحد راه اندازی شده بعد از انقلاب صنایع چینی زرین ایران است.

تنوع و میزان تولید در صنعت چینی ایران
تولیدات این صنعت انواع ظروف و سرویس های چینی خانگی و هتلــی می باشد که دارای تنوع بسـیار زیـاد (بالغ بر چند هزار گونه) می باشد. میزان تولید سالانه آن بالغ بر حدود 75000 تن است که مربوط واحدهای فـعال مـی باشد.

صادرات صنعت چینی
صادرات صنعت چینی ایران حدود 5000 تن در سال است که این حدود 8% از کل تولید می باشد و این کمی صادرات به خاطر اشباع بازارهای جهانی با تولیدات ارزان قیمت کشور چین است و فقط بعضی از واحدها که دارای کیفیت بسیار بالا هستند آن هم با برَندهای خریداران خارجی قادر به صادرات مختصر می باشند.

مقایسه صنعت چینی ایران با کشورهای دنیا
همانطور که قبلاً ذکر شد کشور چین که زادگاه چینی است حدود 80% کل تولید جهانی را به خود اختصاص داده است. کشور ایران حدود 5% تولید جهانی را دارد. عمده دیگر تولیدکنندگان ظروف چینی جهان شامل کشورهای اروپائـی آلمان، فرانسه، انگلستان، لهستان، اسپانیا و... و در آسیا کشور ژاپن، کره جنوبــی حدود 15% سهم جهانی را دارا می باشند.
باتوجه به اینکه اعداد تولید ناخالص داخلی، حجم مبادلات جهانی و سایر ارقام اقتصادی کشورمان کمتر از نیم درصد جهانی می باشد رقم 5% تولید سهم جهانی ظروف چینی عدد بسیار بااهمیت و جالبی می باشد.

تأثیر واردات چینی بر صنعت چینی ایران
تا نیمه سال 82 واردات ظروف چینی کم کیفیت عمدتاً از کشور چین بالغ بر 20 هزار تن بود که با اقدامات پیگیر انجمن و مساعدت دولت محترم تعرفه وارداتی چینی تعدیل و این رقم به حدود 5000 هزار تن کاهش یافت كه به دلیل واردات بی‌رویه در سال های 80 تا 82 تعداد 5 واحد بزرگ تولید ظروف چینی در ایران تعطیل شدند.

ظرفیت تولید چینی ایران برای مصرف داخلی و لزوم افزایش صادرات و علت میزان کم صادرات این صنعت
ظرفیت تولید ظروف چینی ایران بیش از نیاز مصرف داخلی است و سرانه تولید آن حدود 1 کیلوگرم می باشد که این عدد با کشور آلمان برابر است و به همین دلیل رقابت شدید و صرفه اقتصادی بسیار کم است و علت میزان کم صادرات رقابت شدید کشور چین در بازارهای جهانی می باشد.